X + L
Achter de eindeloze rijen identieke huizen, ergens in Amsterdam-West, zit een deur die in het zicht verborgen is. En het is toevallig dat ik het kleine stukje tape opmerk waarop iemand met een blauwe balpen “X+L” heeft gemarkeerd. Het is alweer een paar weken geleden dat ik voor het eerst contact opnam met de Amsterdamse Xander Vervoort en Leon van Boxtel, het duo achter ontwerpstudio X+L. Mijn eerste verzoek om een interview werd met de nodige voorzichtigheid beantwoord; “Normaal gesproken doen we geen interviews.” – waardoor ik nog nieuwsgieriger werd om meer over hen te weten te komen.
Xander en Leon zijn grotendeels buiten de publieke belangstelling gebleven, hoewel ze al sinds 1996 samenwerken. Hun initiële focus lag op architectuur en interieurontwerp via werk in opdracht. Later hebben ze kleine edities van unieke, handgemaakte producten aan hun werk toegevoegd.
Ik bel aan en word al snel begroet door Xander, op blote voeten, die me welkom heet om naar binnen te lopen. Buiten is het bloedheet, maar zodra ik een voet in de gang zet, word ik omhuld door een koele en rustige sfeer. Mijn ogen wennen aan de aanvankelijke duisternis en ik zie dat links van mij een menigte gedroogde bloemen uit een zwerm vazen steekt. Achter hen verrijst een gigantisch plankensysteem, opgebouwd uit retro kasten uit het midden van de eeuw die tot aan het plafond op elkaar zijn gestapeld. Aan mijn rechterkant zie ik de glans van koperen strips, gebogen en gegoten om nesttafels te creëren. Ik volg Xander naar een grote tafel, versierd met Jeanneret-stoelen. Aan tafel wacht Leon die uitlegt dat de studio meer hun thuis is geworden dan hun eigenlijke huis. Hier lopen hun werk en het dagelijks leven moeiteloos in elkaar over. En dat is te zien: elke hoek van de open ruimte voelt alsof het onderdeel zou kunnen zijn van een volledig ingericht appartement, maar het toont ook een hoop werk, tests en eindproducten.
Ik weet dat er een lijst met verplichte vragen is die ik moet beantwoorden, maar ik vergeet ze graag zodra Leon en Xander beginnen te praten, volledig gegrepen door de verhalen die ze meedogenloos vertellen. Voor X+L begon het allemaal met een Venetiaanse villa:
'' Toen we elkaar ontmoetten, waren we niet van plan om een eigen architectuurstudio te beginnen. Het is eigenlijk een grappig verhaal hoe we zijn begonnen: een vriendin van ons had een prachtige oude Venetiaanse villa en ze vroeg ons om te helpen met de renovatie. Het was een gigantisch project, maar ook eentje dat ons veel creatieve vrijheid gaf. We zouden kunnen experimenteren met kleur, met volumes. Uiteindelijk werd de villa gesplitst en verkocht, maar we bleven samenwerken. Vaak maakten we voorwerpen speciaal voor een interieurproject en dan waren mensen daadwerkelijk geïnteresseerd om ze te kopen, zo zijn we begonnen met het ontwikkelen van onze eigen interieurlijn. ''
Vanuit de Venetiaanse villa gaat het verhaal verder naar hun reizen door India, waar ze veel van hun kostbaarste materialen vandaan halen. Zoals zijde voor hun wandtapijten. Maar ook absolute en oliën die ze zelf brouwen tot obscure parfums. We proberen er wat uit en de geur blijft urenlang op de achtergrond hangen, terwijl Leon en Xander mij steeds meer onderdompelen in hun verhaallijn.
'' India is voor ons een plek waar we steeds naar terugkomen en die ons nauw aan het hart ligt. Veel van onze stukken zijn gemaakt met materialen die we daar vandaan halen, maar het is ook de plek waar we zoveel inspiratie opdoen. Er is nog steeds een grote wereld van ambachtslieden en ambachten, je voelt het overal waar je gaat. Zelfs in een relatief kleine en moderne stad als Chandigarh zie je overal de menselijke hand, zelfs in het beton, het hout en het glas dat in de gebouwen wordt gebruikt. Het is zo'n interessante plek om te ervaren. De architectuur is zeer modern maar ook in verval. Ons werk gaat ook veel over tactiliteit, materialen, dus we vinden het erg charmant. ''
Leon legt uit dat ze nogal off-the-grid zijn gebleven op sociale media en publiciteit, omdat het niet goed voor hen voelde. '' De meeste van onze projecten komen voort uit mond-tot-mondreclame. We vinden het leuk om te kunnen doen wat we willen, zonder compromissen te sluiten of onszelf te vergelijken. Na al die jaren zien we wel een herkenbare signatuur, maar dat is niet wat we bewust wilden doen. En het is interessant hoe mensen ons nog steeds weten te vinden terwijl er zo weinig informatie beschikbaar is, dat deze zich als een inktvlek verspreidt. ''
Voor de toekomst houden ze het klein, maar bewegen zich naar het oosten: '' We zijn zojuist door een Japanse galerie gevraagd om te exposeren in Tokio, een heel nieuw deel van de wereld dat we kunnen ontdekken. Wij hebben een goed gevoel bij dit nieuwe hoofdstuk. ''
In een wereld waar branding en online aanwezigheid zo belangrijk zijn, is de persoonlijke en compromisloze aanpak van Xander en Leon erg verfrissend om te ontdekken. Ik verlaat het atelier in het felle licht van de straat vol identieke huizen, gehuld in een warme wolk van Indiase kruiden.
Ontdek meer over de collectie van X+L in hun webshop of volg ze hier op Instagram.
Alle foto's met dank aan X+L.
Tekst door Sara Martin Mazorra.